Chrapanie nie jest chorobą, lecz objawem utrudnionego przepływu powietrza przez gardło. Jeśli jest to przypadłość sporadyczna, nie jest niebezpieczna. Jednak jeśli chrapanie ma miejsce ciągle i pojawia się wraz z nim tzw. bezdech senny, który oznacza całkowity brak przepływu powietrza przez krtań, zaczyna zagrażać ono zdrowiu. Jak się okazuje, skutecznym lekarstwem na bezdech senny może być fizjoterapia.
Czym jest bezdech senny?
Bezdech senny to inaczej zespół obturacyjnego bezdechu sennego — choroba zaliczona do zaburzeń snu. Według American Academy of Sleep Medicine charakteryzuje się ona wielokrotnymi i powtarzającymi się epizodami zatrzymania albo bardzo mocnego ograniczenia przepływu powietrza przez drogi oddechowe podczas wzmożonej pracy mięśni oddechowych, czyli na nagłym zatrzymaniu oddechu oraz gwałtownym jego wznowieniu. Bezdech senny posiada trzy podtypy:
- obturacyjny spowodowany wiotkością tkanek gardła i zapadaniem się jego światła podczas snu. Powoduje on czasową niedrożność dróg oddechowych i skutkuje nagłym wybudzenie z głośnym chrząknięciem oraz odblokowaniem gardła,
- centralny – spowodowany zaburzeniami reakcji ośrodkowego układu nerwowego na niedotlenienie. Przy tym schorzeniu mózg czasowo nie wysyła sygnałów przeznaczonych dla mięśni oddechowych,
- mieszany łączący objawy powyższych dwóch typów.
Choroba ta może mieć 3 stopnie zaawansowania:
- łagodny, powodujący zasypianie podczas czytania, lub oglądania telewizji.
- umiarkowany, powodujący zasypianie podczas spotkań oraz czynności wymagających zwiększonej uwagi.
- ciężki, powodujący zasypianie w czasie rozmowy, jedzenia posiłku, a nawet prowadzenia samochodu.
Bezdech senny – objawy
Wraz z bezdechem nierzadko występuje pocenie się, a nawet sinienie. Ponadto u chorych podczas snu zamiast do spowolnienia pracy serca dochodzi do przyspieszenia tętna oraz wzrostu ciśnienia krwi. Pacjenci cierpiący na bezdech często wybudzają się z powodu braku tlenu i łapczywie zaczynają wciągać powietrze ustami. Sen nie pozwala wówczas na wypoczynek, gdyż do płuc nie dociera powietrze. Rzutuje to na niedotlenie krwi a w konsekwencji całego organizmu.
Bezdechom w sennym towarzyszą często objawy takie jak:
- głośne chrapanie,
- niespokojny sen z licznymi wybudzeniami,
- dławienie się w czasie snu,
- suchość w jamie ustnej,
- częste wybudzenia i oddawanie moczu.
Natomiast w ciągu dnia o bezdechu mogą świadczyć:
- bóle głowy,
- kłopoty z pamięcią i koncentracją,
- zasypianie podczas oglądania telewizji, spotkań, czy prowadzenia samochodu,
- uczucie zmęczenia i niewyspania się,
- zaburzenia nastroju.
Bezdech senny – przyczyny
Zespół obturacyjnego bezdechu sennego często pojawia się u osób z :
- skrzywioną przegrodą nosową,
- wydłużonym podniebieniem miękkim,
- powiększonymi migdałkami,
- przerośniętym języczkiem,
- innymi nieprawidłowościami w budowie dróg oddechowych.
Do najczęstszych przyczyn powstawania bezdechu należą:
- tkanka przerośnięta po infekcjach,
- nieprawidłowa budowa żuchwy,
- wiotkie mięśnie podniebienia,
- polipy,
- otyłość i objadanie się,
- picie alkoholu i palenie papierosów,
- krótka, gruba szyja.
Następstwem bezdechów bywa senność dzienna, wypadki w pracy, a także wypadki drogowe.
Udowodniono też związek między chrapaniem a występowaniem cukrzycy typu 2. oraz nadciśnienia tętniczego, a na jego skutek miażdżycy, zawału serca i udaru mózgu.
Jak fizjoterapia może dopomóc w leczeniu bezdechu sennego?
Jak się okazuje, fizjoterapia jest skutecznym sposobem leczenia chrapania i może pomóc w jego zmniejszeniu lub całkowitym wyeliminowaniu.
Jedną ze stosowanych w tym celu technik jest terapia manualna oraz masaże i manipulacje mięśni szyi oraz twarzy, Może ona pomóc w rozluźnieniu mięśni gardła, zmniejszyć lub całkowicie wyeliminować chrapanie. Skuteczne bywają również inne techniki fizjoterapeutyczne, m.in. ćwiczenia oddechowe i terapia posturalna. Ćwiczenia takie obejmują stretching, masaże, aktywność aerobową i trening siłowy.
Również fizjoterapia stomatologiczna może pomóc w złagodzeniu objawów i poprawie jakości snu.
Terapia taka polega na noszeniu specjalnie dopasowanego aparatu ortodontycznego lub protezy, utrzymującej otwarte drogi oddechowe podczas snu.
•
