Ostroga piętowa to najczęściej występujący uraz stopy. Jest to narośl kostna, powstająca na powierzchni kości piętowej, która powstaje na skutek zmian zwyrodnieniowych w obrębie wyrostka przyśrodkowego guza piętowego kości. W jej przypadku ból odczuwany jest w obrębie pięty.
Jak powstaje ostroga piętowa?
Ostroga piętowa nie jest schorzeniem, które pojawia się od razu. Toczący się proces zapalny w miejscu, gdzie kość pięty łączy się ze strukturą, napinającą się i rozluźniającą przy każdym kroku powoduje, że tworzy się tam nadprogramowa tkanka kostna, która stopniowo rośnie. Obumieranie komórek budujących rozcięgno podeszwowe wpływa na ich zastępowanie przez procesy zwyrodnienia śluzakowatego. Mikro zwapnienia, powstające w miejscu uszkodzenia pojedynczych włókien rozcięgna, stopniowo przekształcają się w ostrogę. Są one jednak objawem choroby, a nie jej przyczyną.
Obecność stanu zapalnego oraz kostnej ostrogi powoduje skrócenie rozcięgna i pogłębienie koślawości pięty. Z czasem dochodzi do zaburzenia prawidłowego napięcia mięśniowego przykurczu, a w konsekwencji wad stóp, a nawet całych kończyn. Ostroga piętowa ostatecznie doprowadza do utykania na nogę i zaczyna uniemożliwiać chodzenie na palcach oraz sprawne zakładanie obuwia.
Warto wiedzieć, że ostrogi piętowe można znaleźć na zdjęciach RTG u około 50% pacjentów. 20% z nich nigdy nie odczuwała z ich powodu bólu.
Przyczyna powstawania ostrogi piętowej
Przyczyną utworzenia się ostrogi piętowej jest zapalenie w miejscu, połączenia kości pięty z napinającą się i rozluźniająca strukturą. Sprzyja mu noszenie niewygodnych za małych butów lub pantofli z twardym zapiętkiem i przeciążenie z powodu zbyt dużej masy ciała. Podłużny łuk stopy mocno spłaszcza się, a rozcięgno piętowe naciąga.
Problem, ten dotyczy zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Szczególnie narażone są osoby otyłe oraz mające ograniczony zakres ruchu w obrębie kostki. Może być ona efektem noszenia butów na wysokim obcasie lub uprawiania sportu. Schorzenie to często pojawia się u biegaczy, lub tancerzy. Ostroga piętowa dokucza również uprawiającym tenis lub siatkówkę.
Ponadto do przyczyn występowania ostrogi piętowej może należeć również:
- niewłaściwy przebieg leczenia urazów stopy, zaniechanie lub niewłaściwe leczenie przewlekłego stanu zapalnego rozcięgna podeszwowego albo ścięgna Achillesa,
- zaburzenia chodu wpływające na nadmierny nacisk na kość piętową,
- bieganie na utwardzonych powierzchniach,
- źle dobrane obuwie,
- nadwaga i otyłość,
- cukrzyca,
- spadek elastyczności powięzi podeszwowej,
- pracowanie w pozycji stojącej,
- intensywny wysiłek fizyczny,
- wiek.
Ostroga piętowa — objawy
Ostroga piętowa objawia się najczęściej nagłym i bardzo dokuczliwym bólem pięty. Początkowo ból ten odczuwa się tylko przy chodzeniu, szczególnie o poranku. Wówczas, daje się on jeszcze rozchodzić, jednak z czasem ponownie zaczyna się nasilać.
Zakres bólu czasem obejmuje całą stopę, a nieraz objawia się punktowo. We wstępnej fazie choroby ból mija po dłuższym wypoczynku, jednak później wypoczynek okazuje się niewystarczający. Ból pojawia się bowiem podczas siedzenia, leżenia, a nawet w nocy.
Leczenie ostrogi piętowej
W przypadku występowania objawów ostrogi piętowej trzeba poszukać pomocy u ortopedy. Ważne jest zlokalizowanie miejsca bólu. Dla uzyskania diagnozy niezbędne jest przeprowadzenie badania palpacyjnego, a przy podejrzeniu wystąpienia tej dolegliwości — wykonanie badania RTG. Wówczas można rozpocząć leczenie czy też rehabilitację ortopedyczną.
W bardziej zaawansowanej postaci ostrogi piętowej należy zastosować farmakoterapię – niesterydowe leki przeciwzapalne bądź też leki sterydowe w formie iniekcji. Podczas leczenia niekiedy konieczne jest stosowanie preparatów posiadających komórki macierzyste. Najczęściej ich źródłem jest szpik kostny pacjenta.
Rehabilitacja ortopedyczna obejmuje fizykoterapię taką jak laser, pole magnetyczne, ultradźwięki oraz leczenie ruchem. Chory powinien wykonywać przez kilka lub kilkanaście tygodni.specjalny zestaw ćwiczeń, Dobre efekty daje również terapia manualna (masaż). Poprawia on ukrwienie oraz odżywienie chorych okolic, przyspieszając w ten sposób proces jego gojenia. Skuteczne jako dopełnienie terapii jest także noszenie wkładek ortopedycznych i podpiętek żelowych.
W ramach profilaktyki rozwoju stanu zapalnego należy przykładanie uwagi do wyboru właściwego obuwia oraz wybór dopasowanych butów posiadających wygodne wkładki.
