Jesienią i zimą nasilają się problemy z zatokami i są one najczęściej związane ze zmianami temperatur – szczególnie kiedy wychodzimy z ogrzewanych pomieszczeń na zewnątrz, gdzie owiewa nas wiatr i chłodne powietrze. Dolegliwość ta nasila się również w związku z pojawiającą się wilgocią, gdy zaczynają zarodnikować grzyby i pleśnie.
Czym są zatoki?
Zatoki to rodzaj jam wypełnionych powietrzem, które znajdują się niedaleko nosa oraz czoła. Chronią one mózg przed urazami, tworząc amortyzujące urazy puste przestrzenie. Zmniejszają one ciężar czaszki i ułatwiają utrzymywanie jej w pozycji pionowej oraz wpływają na modulowanie głosu. Będąc pustymi przestrzeniami, rezonują bowiem dźwięki. Zatoki są połączone z jamą nosową za pomocą ujść.
Wśród zatok wyróżniamy:
- parzyste zatoki czołowe – znajdują się one nad oczodołami bocznie i w górę od nasady nosa,
- parzyste zatoki szczękowe – umiejscowione są pod oczodołami po bokach nosa,
- zatoki sitowe – wypełniają one kość sitową,
- zatokę klinową położoną wewnątrz kości klinowej.
Jak powstaje zapalenie zatok?
Zatoki funkcjonują prawidłowo, gdy przez kanały płynie bez przeszkód powietrze, jednakże niekiedy „psują się” i tracą drożność. Pozbawione wentylacji stają się miejscem namnażania drobnoustrojów, co wzmaga jeszcze zalegający śluz. Pod wpływem bakterii staje się ona gęstą i trudnousuwalną wydzieliną, i w taki oto sposób rozpoczyna się proces zapalny zatok, który z czasem przechodzi w formę przewlekłą.
Nieleczone albo leczone nieprawidłowo zapalenie zatok przynosowych prowadzi niekiedy do wystąpienia groźnych powikłań. Należy do nich zapalenie opon mózgowych, ropień mózgu, zapalenie nerwu wzrokowego, czy zapalenie gałki ocznej.
Podstawowymi objawami ostrego stanu zapalnego zatok są:
- nieustępujący katar, o żółtej lub zielonej barwie.
- wrażenie zatkanego nosa
- ściekanie wydzieliny do gardła,
- silny ból głowy, policzka,
- ból oka oraz czoła, nasilający się podczas wysiłku fizycznego,
- kaszel,
- wrażliwość na dotyk,
- gorączka,
- wrażenie ogólnego osłabienia.
Podczas przewlekłego zapalenia wszystkie te objawy mają zdecydowanie zmniejszone nasilenie i okresowo znikają.
Przyczyny zapalenia zatok
Do przyczyn zapalenia zatok należą przede wszystkim:
- różnego rodzaju infekcje: wirusowe, bakteryjne, grzybicze,
- alergie,
- istniejące nieprawidłowości w budowie przegrody nosowej,
- choroby zębów, w tym nieleczona próchnica,
- napięcia w obrębie kości czaszki tworzących zatoki.
Zapalenie zatok – leczenie
W przypadku zakażeń bakteryjnych i grzybiczych zatok zazwyczaj pomaga farmakoterapia. Skuteczne są również inhalacje za pomocą różnego rodzaju preparatów ziołowych oraz samodzielne płukanie zatok.
W sytuacjach często nawracających zapaleń zatok dużą pomocą mogą okazać się zabiegi fizykoterapeutyczne oraz terapia osteopatyczna. Ta ostatnia to metoda diagnozowania i leczenia rękami, powodująca uruchomienie, rozluźnienie kości czaszki oraz udrożnienie zatkanych zatok. W jej zakresie istnieje wiele technik aktywizujących pracę układu limfatycznego, sprawiających , że zalegająca wydzielina wydostaje się na zewnątrz. Należą do nich delikatne techniki w obrębie czaszki, jamy brzusznej oraz klatki piersiowej. Z zabiegów fizykoterapii w zapaleniu zatok przynosowych najczęściej stosowana jest lampa Sollux.
W schorzeniach zapalnych zatok przynosowych stosuje się również jonoforezę — zabieg z zakresu elektroterapii. Pod wpływem pola elektrycznego niektóre leki mogą łatwiej wnikać do głębiej położonych tkanek, co pozwala na większe stężenie substancji leczniczej w leczonym narządzie. W leczeniu zapalenia zatok przynosowych można stosować również magnetoterapię, która poprzez działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne i przeciwobrzękowe poprawia wyniki leczenia. We wspomaganiu terapii zapaleń zatok przynosowych pomocne jest też naświetlanie tkanek słabą wiązką laserową.
Skuteczne działanie przeciwzapalne i ułatwiające ewakuację wydzieliny przynosi również terapia TECAR oraz zabiegi z użyciem technologii INDIBA. Terapia INDIBA ACTIVE wpływa na rozrzedzenie wydzieliny i udrożnienie zatok, działa przeciwbólowo i przeciwzapalnie. Stymuluje ona także kolagen, pobudzając komórki do detoksykacji i pełnego oczyszczenia zatok.
