Tradycyjna, chińska kuchnia opiera się na liczącym tysiące lat systemie Pięciu Przemian, który ukazuje związek pomiędzy działaniami ludzkimi i ich skutkami. Sposób odżywiania podporządkowany jest w niej cyklom pór roku. Chińska medycyna głosi bowiem iż zachowanie zdrowia wymaga utrzymania równowagi pomiędzy temperaturą otoczenia a ciepłem organizmu ludzkiego. Dieta Pięciu Przemian i jej zasady ściśle powiązane są z funkcjonowaniem ludzkich organów, Na czym polega więc Kuchnia pięciu przemian?
Czym jest Kuchnia Pięciu Przemian?
Kuchnia Pięciu Przemian znana też jako Kuchnia Pięciu Elementów, wywodzi się z tradycyjnej medycyny chińskiej, a ta ma swoje korzenie w filozofii taoistycznej. Według niej człowiek jest częścią natury i podlega jej prawom. W przyrodzie następują po sobie wiosna, lato, późne lato, jesień, zima. Tym porom odpowiadają im kolejno żywioły Drewno, Ogień, Ziemia, Metal, Woda, oraz konkretne smaki.
W kuchni Pięciu Przemian każdy smak posiada swój symbol i właściwe dla siebie wartości energetyczne. Na przykład smak słodki, którego symbolem jest Ziemia, przyporządkowuje się śledzionie. Natomiast smak słony Woda służy nerkom, smak gorzki Ogień – sercu, smak kwaśny Drzewo – wątrobie a smak ostry Metal odpowiada płucom. Każdy z nich wzmacnia poszczególne narządy, lecz podany w nadmiarze może je osłabić. Kuchnia Pięciu Przemian, aby zapewnić ciału równowagę, jest zrównoważona pod względem smakowym.
Co jest istotą w przyrządzaniu potraw według Kuchni Pięciu Przemian?
Kuchnia Pięciu Przemian zaleca życie w zgodzie z rytmem przyrody. Ponieważ każdą z Pięciu Przemian cechuje inny żywioł, pora roku, smak, czy organ, wszystkie powinny znaleźć się w diecie. Według tej kuchni produkty podzielone są w zależności od energii, jaką ze sobą niosą, na: gorące, ciepłe, neutralne, zimne i chłodzące.
Z kolei każda z Pięciu Przemian obecna jest w procesie gotowania pod postacią pięciu smaków: kwaśnego, gorzkiego, słodkiego, ostrego i słonego.
Kuchnia Pięciu przemian polega na tym, by produkty o poszczególnych smakach dodawane były do jedzenia w kolejności, jaką wyznacza koło pięciu przemian. Każdy składnik musimy dodawać w określonej kolejności, zaczynając od Drzewa, następnie dodając Ogień, Ziemię, Metal i Wodę. Możemy rozpocząć od innego smaku, lecz nie można zmieniać ich kolejności. Ostatni składnik dodawany do potrawy będzie warunkował działanie konkretnego narządu. Jeśli skończymy gotowanie na smaku kwaśnym, wspomożemy działanie wątroby, a na smaku gorzkim wspomożemy serce.
Jakie zasady głosi Kuchnia Pięciu Przemian?
Według Chińczyków budowa ludzkiego organizmu przypomina przewód pokarmowy roślinożerców, stąd nasza dieta przynajmniej w 90 procentach powinna składać się z produktów roślinnych. Ważną zasadą Kuchni Pięciu Przemian jest spożywanie warzyw i owoców sezonowych dojrzewających w danej strefie klimatycznej i o danej porze roku.
W kuchni tej Chińczycy wykorzystują przede wszystkim produkty roślinne. Według niej człowiek potrzebuje czterech grup pokarmów: warzyw, owoców, roślin strączkowych i ziaren zbóż. Z kolei produkty zakazane to m.in. tłuszcze zwierzęce, słodkie mleko, biały cukier rafinowany. Według zasad odżywiania obowiązujących w diecie Pięciu Przemian. Źródłem białka powinny być rośliny strączkowe, natomiast najlepsze dla organizmu ludzkiego są produkty naturalne lub o niskim stopniu przetworzenia. Niekorzystne są też produkty zawierające nadmierne ilości soli i cukru.
Według zasad chińskiej diety im więcej smaków zawiera potrawa, tym jest zdrowsza dla naszych narządów. Smaki powinniśmy łączyć w taki sposób, aby żaden nie dominował nad innymi.
Najważniejsze zasady kuchni pięciu przemian głoszą:
- Jedz 3 ciepłe posiłki dziennie.
- Mięso spożywaj najwyżej 1–2 razy w tygodniu.
- W ciągu dnia jedz coraz mniejsze posiłki.
- Zrezygnuj z wędlin i ryb hodowlanych.
- Ogranicz białko.
- Minimum 90 proc. pokarmów powinno być pochodzenia roślinnego.