Zaburzenia odżywiania mogą objawiać się nadmiernym lub zbyt małym apetytem. Najczęściej diagnozowanymi zaburzeniami łaknienia są anoreksja i bulimia. Coraz częściej jednak u pacjentów rozpoznaje się tzw. kompulsywne jedzenie w celu zajadania problemów, ortoreksję, czyli nadmierne liczenie kalorii i fiksację na punkcie zdrowego jedzenia oraz syndrom nocnego jedzenia. Na niektóre z zaburzeń odżywiania może pomóc również fizjoterapia.
Czym jest anoreksja i czy jest groźna?
Najpoważniejszym, bo zagrażającym życiu zaburzeniem odżywiania, jest anoreksja. Do jej objawów należy niska masa ciała, awitaminoza atrofia mięśniowa, strach przed przybraniem na wadze oraz zaburzenia w postrzeganiu własnego ciała. Choroba, ta może okazać się śmiertelna, ponieważ ok. 4% osób chorujących na anoreksję umiera z powodu jej powikłań. Może ona prowadzić do:
- anemii,
- arytmii mięśnia sercowego,
- osteoporozy,
- zaniku masy mięśniowej,
- zaniku menstruacji,
- niskiego poziomu testosteronu,
- zaburzeń gospodarki elektrolitowej.
Według szacunków na anoreksję choruje 1–2 proc młodzieży między 12. i 14, a także 17. i 25. rokiem życia. Stopień śmiertelności wynosi ok. 20%. Konsekwencją tej choroby jest największy odsetek samobójstw w porównaniu z innymi zaburzeniami psychicznymi. Zaburzenia odżywiania najczęściej dotyczą dziewcząt i młodych kobiet. Ostatnio różnego rodzaju zaburzenia odżywiania stwierdza się u coraz większej liczby chłopców i mężczyzn. W ostatnich latach coraz częściej na zaburzenia odżywiania cierpią dzieci poniżej 10. roku życia.
Medycyna chińska a zaburzenia odżywiania
Według Tradycyjnej Medycyny Chińskiej przyczyn zaburzeń odżywiania można się doszukiwać w zaburzeniach w elemencie Metalu. Odpowiada on za pracę Jelita Grubego i Płuc. Zgodnie z tym poglądem nadmiar energii w tych funkcjach może wpływać na nadmierną kontrolę i pedantyzm, zaparcia i chęć pozbycia się wszystkiego, co „niepotrzebne”. Inną z przyczyn – a następstwem zaburzeń w sferze Metalu będzie osłabiony element Ziemi. Odpowiada on za Śledzionę i Żołądek. U pacjentów z anoreksję samoistnie występują siniaki, co potwierdza niedobory w tym elemencie.
Akupunktura a zaburzenia odżywiania
Bardzo dobre efekty wspierające leczenie osób chorujących na anoreksję oraz inne zaburzenia odżywiania uzyskano poprzez zastosowanie akupunktury. W badaniu przeprowadzonym przez Guo Ke Ren z 30 przypadków anoreksji, leczonych przez 30 minut akupunkturą, stwierdzono, że aż 25 przypadków zostało wyleczonych, a w 5 przypadkach stwierdzono wyraźną poprawę. Z kolei inne badanie, wykonane w jednej z prywatnych klinik w Sydney w Australii, sprawdzało jak akupunktura, akupresura oraz masaż mogą wpłynąć na pacjentów z jadłowstrętem psychicznym. Głównym wyznacznikiem skuteczności terapii był indeks masy BMI. Sprawdzano również zmiany w podejściu do zaburzeń odżywiania, poziomu niepokoju oraz odczuwania poziomu depresji badanych. Wyniki były przeciętne, ale Uczestnicy wykazali mniejsze obawy przed spożywaniem posiłków. Sami opisali terapię jako pozytywną, uspokajającą oraz relaksującą. Dobre efekty przynoszą też zabiegi moksoterapii.
Osteopatia a zaburzenia odżywiania
Osteopatia to forma terapii manualnej, zwracająca uwagę na ważne połączenia pomiędzy strukturą a funkcjonowaniem narządów, wspomagająca procesy samoleczenia organizmu.
Jak się okazuje, w przypadku zaburzeń odżywiania osteopata może w dużym stopniu wspomóc powrót pacjenta do zdrowia, ponieważ przy tego typu zaburzeniach choruje zarówno psychika, jak i całe ciało, a nade wszystko układ pokarmowy. Osteopatia może leczyć układ pokarmowy dzięki poprawie jego działania mechanicznego, a także poprzez wpływ na układ nerwowy. Ponieważ zaburzenia odżywiania są w dużym stopniu związane ze stanem emocjonalnym pacjenta, odnosi ona dość dobry skutek.
Istnieje wiele badań naukowych mierzących wpływ terapii osteopatycznej na aktywność układu pokarmowego dzięki badaniu składu śliny chorego. Wynika z nich, że po przeprowadzonej terapii koncentracja amylazy, czyli enzymu występującego w ślinie, stała się znacznie większa, co powodowało, że ciało pacjenta stawało się gotowe do lepszego i efektywniejszego trawienia.
Podsumowanie
Fizjoterapia może być podstawą we wspieraniu osób cierpiących na anoreksję. Poprzez odpowiednio dobrane ćwiczenia, fizjoterapeuta może pomóc w odbudowie masy mięśniowej, poprawie siły i wytrzymałości fizycznej pacjenta. Regularne sesje fizjoterapii wspierają także prawidłową postawę ciała i mogą złagodzić bóle mięśniowe oraz stawowe, które często towarzyszą osobom zmagającym się z anoreksją. Dodatkowo, fizjoterapia może poprawić samopoczucie psychiczne poprzez aktywność fizyczną, co jest kluczowe w procesie leczenia zaburzeń odżywiania. Ważne jest jednak, aby program ćwiczeń był dostosowany do indywidualnych potrzeb i możliwości pacjenta oraz prowadzony pod ścisłym nadzorem specjalisty, aby uniknąć nadmiernego wysiłku i potencjalnych kontuzji.
