Rwa kulszowa to nagła dolegliwość bólowa, najczęściej lokalizująca się w dolnej części kręgosłupa. Powoduje ją ucisk, zapalenie nerwu kulszowego lub tworzących go nerwów rdzeniowych. Ten zespół bólowy może przybierać postać ostrą lub przewlekłą, utrudniając codzienne funkcjonowanie. Wśród czynników ryzyka wymienia się m.in. pracę siedzącą lub wykonywaną przy podnoszeniu ciężkich przedmiotów. Jednym z efektywnych sposobów leczenia jest fizjoterapia, która może pomóc w złagodzeniu bólu i przywróceniu sprawności.
Co to jest rwa kulszowa?
Rwa kulszowa, znana także jako ischialgia, to zespół bólowy, którego początek sięga dolnego odcinka kręgosłupa. W przypadku tej uciążliwej dolegliwości bólowej, ból może rozprzestrzeniać się od obszaru pośladka, przechodząc przez tylną stronę uda aż do podudzia i stopy. Rwa kulszowa wynika z ucisku, jaki wywiera się na nerw kulszowy, który jest największym nerwem obwodowym w ludzkim ciele, lub na nerwy rdzeniowe wychodzące z odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa. To schorzenie może powodować znaczny dyskomfort i ograniczać codzienne funkcjonowanie pacjenta, dlatego istotne jest zrozumienie jego mechanizmu i skuteczne leczenie.
Rwa kulszowa – przyczyny
Główną przyczyną rwy kulszowej jest uważana dyskopatia, czyli schorzenie krążków międzykręgowych, zwłaszcza przepuklina krążka międzykręgowego, które występuje na poziomie kręgosłupa, przez który przechodzą nerwy rdzeniowe. Istnieją również inne czynniki, które mogą prowadzić do tej uciążliwej dolegliwości, takie jak:
- Ciasnota kanału kręgowego, spowodowana na przykład znacznymi zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa.
- Zespół mięśni gruszkowatych, który może nadwyrężać mięśnie sąsiadujące z nerwem kulszowym w obszarze pośladka.
- Uraz, który może uszkodzić nerw, spowodować zastrzyk domięśniowy w obszarze nerwu lub prowadzić do złamania kości udowej.
- Kręgozmyk.
- Lokalne stany zapalne.
- Zmiany nowotworowe w kanale kręgowym.
- Choroby ogólnoustrojowe, takie jak cukrzyca, które mogą wpływać na nerwy.
- Choroby zakaźne.
Mówiąc najogólniej, do rozwoju tego schorzenia doprowadzić mogą wszelkie stany, które powodują drażnienie nerwów na ich przebiegu. Prawdopodobieństwo wystąpienia choroby zwiększają czynniki takie jak wykonywanie pracy siedzącej lub związaną z podnoszeniem ciężarów, siedzący tryb życia, niewłaściwa dieta i nadwaga oraz ciąża.
Jakie są objawy?
Objawy rwy kulszowej mogą się stopniowo nasilać lub pojawić się nagle. Charakterystyczne jest odczuwanie bólu w okolicy lędźwiowej, który promieniuje w kierunku kończyn dolnych. Ból zazwyczaj zwiększa się podczas pochylania się i podnoszenia nogi w pozycji leżącej na plecach, co nazywa się objawem Lasègue’a. Często towarzyszą mu uczucia drętwienia, zaburzenia czucia, mrowienia w kończynach dolnych oraz osłabienie mięśni. W przypadku rwy kulszowej mięśnie przykręgosłupowe często stają się napięte, co prowadzi do ograniczenia ruchomości w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. W najcięższych przypadkach pacjenci mogą doświadczać trudności w poruszaniu się, a także w oddawaniu moczu i kału. Pod względem czasu trwania rwa kulszowa może być podzielona na ostrą, która trwa od 3 do nawet 10 tygodni, oraz przewlekłą, która zazwyczaj utrzymuje się przez więcej niż kilkanaście tygodni.
Diagnostyka
Proces diagnozowania rwy kulszowej zaczyna się od dokładnego wywiadu z pacjentem i badania fizykalnego. Przy ustalaniu diagnozy lekarz może przeprowadzać różne testy, w tym test Hoovera, gdzie podczas pozycji leżącej pacjenta układa się rękę pod piętą zdrowej nogi i prosi o podniesienie chorej nogi (pacjent z rwą kulszową będzie miał trudności z wykonaniem tego ruchu). Jednak najczęściej stosowanym testem jest test Lasègue’a, gdzie ból w chorej kończynie pojawia się podczas uniesienia nogi zdrowej w pozycji leżącej.
Dodatkowo, ocenia się napięcie i siłę mięśni, czucie w kończynach dolnych, zakres ruchu i pomiar obwodów kończyn. Badania obrazowe odgrywają istotną rolę w diagnozowaniu. Choć rzadko używane, zdjęcia rentgenowskie pozwalają na określenie zmian zwyrodnieniowych i stabilności kręgosłupa. W celu uzyskania dokładniejszych informacji, lekarz może zalecić rezonans magnetyczny lub tomografię komputerową, zwłaszcza w przypadku braku efektów leczenia konserwatywnego. Inne bardziej zaawansowane badania stosuje się rzadziej, tylko w przypadkach bardziej skomplikowanych.
Fizjoterapia rwy kulszowej
Leczenie rwy kulszowej przy użyciu metod fizjoterapeutycznych opiera się na przeprowadzeniu planowanej terapii ruchowej, znanej jako kinezyterapia. W ramach tej terapii pacjent wykonywuje odpowiednie zestawy ćwiczeń dostosowanych przez fizjoterapeutę. Terapeuta ma za zadanie monitorować postępy i pomagać w wykonywaniu tych ćwiczeń. W miarę jak pacjent poprawia swoje zdolności, może wykonywać ćwiczenia samodzielnie. Wybór konkretnego rodzaju ćwiczeń zależy przede wszystkim od stopnia nasilenia bólu, dostosowując terapię do indywidualnych potrzeb każdego pacjenta.
W Centrum Rehabilitacji MTS Holistic Therapy wykorzystujemy najnowsze osiągnięcia medycyny, a stosowane techniki zawsze dopasowujemy od indywidualnych potrzeb pacjenta. Dzięki temu osiągamy najwyższą skuteczność w leczeniu schorzeń i zmniejszaniu poziomu bólu. Poniżej przedstawiamy metody rehabilitacji kręgosłupa stosowane w naszych gabinetach.
W ramach fizjoterapii rwy kulszowej, często stosuje się różne techniki terapeutyczne, w tym terapię manualną tkanek miękkich i twardych, masaże o różnych rodzajach, takie jak głęboki, powięziowy i leczniczy, oraz pinoterapię. Ponadto, istotną rolę odgrywa terapia brzucha. Te techniki opierają się na specjalnych metodach mających na celu rozluźnienie mięśni pacjenta oraz przyniesienie ulgi w przypadku zmian zwyrodnieniowych i stanów pourazowych. Jednym z innowacyjnych podejść jest również pinopresura.
Jakie są inny sposoby leczenia rwy kulszowej?
Fizjoterapia rwy kulszowej opiera się na różnych technikach fizykalnych. W MTS stosujemy techniki takie jak fala radiowa, fala uderzeniowa, pole magnetyczne i laser wysokoenergetyczny. Polegają na wykorzystaniu fizycznych właściwości tkanek ciała. Szybko przynoszą ulgę, pomagając w zmniejszeniu bólu, obrzęków, stanów zapalnych oraz przyspieszając proces gojenia. Ich efekty są często odczuwalne niemal natychmiast po zabiegu. Co istotne, techniki fizykalne są bezpieczne dla zdrowia pacjenta i dostarczają komfortu podczas terapii. Są one szczególnie skuteczne w leczeniu zarówno bólu przewlekłego, jak i ostrego.
