Aromaterapię uważa się za formę medycyny alternatywnej. Polega ona na zastosowaniu naturalnych olejków eterycznych, które wprowadza się do organizmu poprzez drogi oddechowe, skórę lub błony śluzowe. Opiera się ona na zastosowaniu znanych leczniczych i terapeutycznych właściwości roślin.
Jak działa aromaterapia?
Droga zapachu z olejków eterycznych przebiega od komórek węchowych w nosie, do systemu węchowego. Przyjmuje się, że zarówno inhalacje, jak i aplikowanie na skórę olejków wpływa na pobudzenie odpowiednich punktów w układzie limbicznym, co powoduje, że aromaterapia olejkami działa bardzo wszechstronnie.
Olejki eteryczne możemy aplikować poprzez inhalację, miejscowo na skórę oraz poprzez bezpośrednie spożywanie. Łatwo przenikają one z jelit do krwi, wydalane są przez płuca z wydychanym powietrzem, a także z moczem, i potem. Inhalacje możemy przeprowadzić na skropionym olejkiem materiale, wdychać olejek wprost z buteleczki lub dodać go do miski z gorącą wodą i wdychać zapach.
Aromaterapia – historia
Olejki eteryczne już od najdawniejszych czasów stosowano w charakterze ważnego składnika kosmetyków i leków.
Z uwagi na to, iż w dawnych czasach ludzie wierzyli w odżywczą moc wyciągów z poszczególnych roślin, wykorzystywali je oni do różnych celów. Wzmianki o ich stosowaniu w celach leczniczych napotkano m.in. w Chinach, Indiach, Persji czy Egipcie. Badacze Dalekiego Wschodu wykazują, że pachnące wyciągi stosowano w wielu zabiegach leczniczych już 5000 lat temu. Aromaty znajdowały szerokie zastosowanie w życiu starożytnych Egipcjan. Ponoć cierpiąca na bezsenność Kleopatra napełniała poduszki płatkami róż. Zapewniało jej to dobry sen i piękne marzenia senne. Hindusi natomiast uważali, że aromaty otwierają duszę i umysł. Również arabski lekarz Avicenna opisywał różne rośliny oraz ich wpływ na organizm ludzki.
W Europie również Grecy i Rzymianie znali dobroczynne działanie esencji zapachowych. Hipokrates zalecał swoim pacjentom kąpiele aromatyczne oraz lecznicze masaże olejkami. Z czasem starożytni Grecy przekazali swoją wiedzę o aromaterapii Rzymianom. Natomiast gdy w XVII wieku Anglię nawiedziła epidemia dżumy, używano olejków eterycznych, ze względu na ich właściwości antyseptyczne.
Aromaterapia w czasach nowożytnych
Termin aromaterapia został wprowadzony w latach 20. XX wieku przez francuskiego chemika Rene Gattefosse. Badał on wówczas antyseptyczne oraz bakteriobójcze właściwości olejków eterycznych. Gdy zanurzył przez przypadek oparzoną dłoń w stojącym olejku lawendowym, zauważył że oparzenie zagoiło się szybciej, nie pozostawiając żadnych blizn. Gattefosse używał olejków jako antyseptyków, dezynfekując rany żołnierzy w czasie I Wojny Światowej.
Jednym z ważniejszych było również badanie dotyczące zbawiennego wpływu olejków eterycznych wykonane przez doktora Jean Valnet. Pomagał on również przy ich użyciu leczyć rany żołnierzy w trakcie II Wojny Światowej. W 1950 roku jego studentka M. Maury zaprezentowała efekty połączenia olejków z techniką masażu.
Natomiast w ostatnich latach austriaccy neuroradiolodzy dowiedli, że pewne substancje zapachowe zdecydowanie poprawiają ukrwienie mózgu oraz stymulują bezpośrednio korę mózgową, a wdychane olejki są w stanie przenikać barierę krew-mózg. Obecnie, ważnym ekspertem w dziedzinie aromaterapii jest Robert Tisserand założyciel dwóch stowarzyszeń aromaterapii w Anglii.
Efekty aromaterapii
Olejki eteryczne to wysoko skoncentrowane wyciągi roślinne. W zależności od związków lotnych mogą one wykazywać różne właściwości. Można je wykorzystywać samodzielnie, a także w mieszankach. Do ich efektów zaliczamy:
- poprawę ukrwienia błony śluzowej,
- stymulowanie czynności wydzielniczych,
- upłynnianie wydzieliny śluzowej, co powoduje udrożnienie dróg oddechowych,
- łagodzenie stanów zapalnych i zakażeniowych,
- uczucie ulgi w jamie nosowej,
- właściwości odkażające,
- działanie rozkurczowe, moczopędne, wiatropędnie oraz napotne,
- wspomaganie masażu.
Działanie olejków eterycznych na organizm
Do grupy olejków poprawiających nastrój zaliczamy olejek z bergamotki, lawendy, paczuli, wanilii, geranium, rumianku, jaśminu, ylang-ylang, grejpfruta, kadzidłowca i neroli. Z kolei na stres stosuje się olejki: lawendowy, z płatków róży, bergamotki, ylang-ylang, rumiankowy, z melisy, jaśminowy, z szałwii, neroli oraz bazylii. Natomiast podczas przeziębień zaleca się olejek sosnowy, eukaliptusowy, tymiankowy, z mięty pieprzowej oraz z drzewa herbacianego.
Za pomocą olejków lawendy, bazylii, rozmarynu, geranium, czy cytryny możemy z kolei poprawić koncentrację. Ponadto olejki rozmarynowy, tymiankowy oraz geraniowy uważa się za podnoszące ciśnienie krwi, a jałowcowy, lawendowy, szałwiowy oraz melisowy za obniżające.
