Przykrą i wstydliwą dolegliwością, która dotyka niesamowicie wielu osób, zwłaszcza kobiet jest nietrzymanie moczu. To powszechnie występująca przypadłość, nie jest związana jedynie z procesem starzenia. Mocz przepływa przez cewkę moczową, a kontrola otwarcia i zamknięcia cewki odbywa się dobrowolnie i świadomie. Gdy pęcherz jest pełny, przekazuje sygnał do mózgu, co powoduje rozluźnienie mięśni dna miednicy i skurcz mięśni pęcherza. Poprzez regulację procesu oddawania moczu, mamy wpływ na decyzję, czy chcemy teraz opróżnić pęcherz, czy też zdecydujemy się go zatrzymać. Jakie są powody zaburzenia tego procesu? Jak pomóc pacjentkom, które cierpią na nietrzymanie moczu? Czytaj więcej!
Czym jest nietrzymanie moczu?
Nietrzymanie moczu to mimowolne, częściowe lub całkowite opróżnianie pęcherza moczowego, wywołane nieprawidłowościami anatomiczno-funkcjonalnymi w trakcie procesu wydalania moczu. Choć często łączone z dolegliwościami geriatrycznymi lub ginekologicznymi, to schorzenie może dotyczyć ludzi w każdym wieku, zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Dwa najczęstsze rodzaje to wysiłkowe nietrzymanie moczu i nietrzymanie moczu z naglącym parciem.
- Wysiłkowe nietrzymanie moczu wynika z osłabionych mięśni dna miednicy, które nie potrafią skutecznie zaciskać cewki moczowej. Przyczyną wycieku są nagłe wzrosty ciśnienia w jamie brzusznej, jak podczas kaszlu, śmiechu, kichania, aktywności fizycznej czy podnoszenia ciężarów. Inne czynniki predysponujące do nietrzymania moczu obejmują poród naturalny lub cesarskie cięcie, prowadzące do mikrourazów dna miednicy, wielokrotne ciąże, nadwagę, osłabienie mięśni dna miednicy, brzucha i pleców, operacje brzucha lub prostaty, zmiany hormonalne w menopauzie, przewlekłe zaparcia, obciążenie przewlekłymi chorobami układu oddechowego, brak aktywności fizycznej i siedzący tryb życia.
- W przypadku nietrzymania moczu z naglącym parciem, zaobserwować można nieprawidłową i nadmierną aktywność pęcherza moczowego, której źródło często pozostaje nieznane.
Nietrzymanie moczu – spróbuj fizjoterapii!
Głównym celem terapii w przypadku nietrzymania moczu jest reedukacja i wzmacnianie mięśni dna miednicy. W sytuacji kobiet, u których problem związany jest z wypadaniem narządów, może być konieczna interwencja chirurgiczna. Jednak fizjoterapia uroginekologiczna odgrywa kluczową rolę w powrocie do pełnej sprawności po operacji. Poprzez reedukację mięśni dna miednicy oraz przywracanie elastyczności i ruchomości zmienionych tkanek miękkich, fizjoterapia wspomaga proces gojenia. Fizjoterapia nie tylko pomaga po zabiegu, ale również może być zalecana przed operacją. Przygotowując organizm pacjenta do procedury chirurgicznej, terapia fizyczna wspomaga szybszą regenerację krocza po operacji. Dodatkowo, może wpływać na wydłużenie efektywności przeprowadzonego zabiegu, czasem nawet opóźniając lub zapobiegając konieczności interwencji chirurgicznej. W ten sposób fizjoterapia staje się istotnym elementem kompleksowej opieki nad pacjentem z nietrzymaniem moczu.
Terapia manualna na nietrzymanie moczu
Terapia manualna i leczniczy masaż to również metody, które mogą skutecznie przyczynić się do zwalczania nietrzymania moczu. Masaż w przypadku nietrzymania moczu i inne nowoczesne techniki fizykoterapii mogą efektywnie wspierać terapię farmakologiczną. Czasami zdarza się, że zastępują one konieczność operacji lub pozwalają znacząco ograniczyć jej zakres.
Wśród popularnych form rehabilitacji wyróżnić można fizykoterapię, elektrostymulację oraz biofeedback. Osoby pragnące pozbyć się niepożądanych objawów powinny także eliminować czynniki zaostrzające dolegliwości, takie jak nadwaga, infekcje dróg moczowych i rodnych, czy uciążliwy kaszel. Efektywność rehabilitacji zależy w dużej mierze od ścisłej współpracy z fizjoterapeutą oraz konsekwentnego stosowania się do jego zaleceń.
Zadbaj o mięśnie miednicy
Czasami szukamy skomplikowanych sposobó na rozwiązanie problemów zdrowotnych nie zdając sobie sprawy z tego, że wiele dobrego mogą wnieść podstawowe ćwiczenia. Efektywnym sposobem poprawy nietrzymania moczu jest stosowanie ćwiczeń wzmacniających osłabione mięśnie dna miednicy. Kluczowym elementem treningu jest naprzemienne napinanie i rozluźnianie odpowiednich grup mięśni, a powszechnym błędem jest aktywacja tłoczni brzusznej podczas skurczu. Skutecznym środkiem korygowania tego uchybienia jest odpowiednia pozycja ciała, która izoluje pracę mięśni brzucha, pośladkowych i przywodzicieli.
Oprócz poprawnej techniki, istotna jest także systematyczność ćwiczeń i właściwe rozluźnianie mięśni po skurczu. Niewłaściwie przeprowadzona relaksacja potęguje napięcie mięśniowe, co w rezultacie prowadzi do osłabienia siły skurczu i, co za tym idzie, nietrzymania moczu. W trakcie wizyty u fizjoterapeuty uroginekologicznego, specjalista dopasowuje odpowiednie ćwiczenia oraz określa ich regularność. Jednak najważniejsze jest nauka poprawnego ich wykonywania, aby pacjentka mogła samodzielnie kontynuować trening.
Sprawdzone techniki na Twój pęcherz
Trening pęcherza moczowego ma na celu indywidualne przywrócenie właściwego wzoru oddawania moczu i kształtowanie nowych nawyków u pacjenta. Poprzez nadzorowanie opróżniania pęcherza, kontrolę ilości wizyt w toalecie, monitorowanie objętości wydalanego moczu podczas mikcji i regulację mechanizmu opróżniania pęcherza – bez parcia, w odpowiedniej pozycji i nie na zapas, staramy się przyzwyczaić pęcherz do zatrzymywania większej ilości moczu i aktywować mięśnie dna miednicy. Stopniowe wydłużanie czasu między wizytami w toalecie jest jednym z kluczowych elementów.
Mięśnie dna miednicy, stanowiące integralną część mięśni stabilizujących tułów, ściśle współdziałają z mięśniami brzucha i przeponą. Wykorzystując świadome techniki oddychania, można poprawić funkcjonalność, a wydłużanie niskiego ciśnienia strumienia wydechowego stwarza możliwość zwiększenia aktywacji struktur zamknięcia. Techniki oddechowe okazują się pomocne w optymalizacji koordynacji oddechowej.
