Lordoza to jedno z pojęć, które niewątpliwie kojarzy nam się z kręgosłupem, ale nie każdy dokładnie wie, co ono oznacza. W uproszczeniu, lordoza to naturalne wygięcie kręgosłupa w kierunku wypukłości, które występuje w odcinku szyjnym i lędźwiowym. Choć jest to fizjologiczne zjawisko, to w niektórych przypadkach może prowadzić do dolegliwości bólowych, zwłaszcza jeśli wygięcie jest zbyt duże lub zbyt małe. Dowiedz się dokładnie czym jest lordoza, jakie mogą być jej przyczyny, objawy oraz jak radzić sobie z jej zaburzeniami.
Czym dokładnie jest lordoza?
Lordoza to naturalna krzywizna kręgosłupa, która występuje w dwóch miejscach – w odcinku szyjnym i lędźwiowym. Ma kształt łuku, którego szczyt skierowany jest ku przodowi, w stronę brzuszną. Ta fizjologiczna krzywizna pełni kluczową rolę w utrzymaniu pionowej postawy ciała. Ponadto równoważy środek ciężkości, co umożliwia stabilność i sprawne rozkładanie obciążeń na całym aparacie ruchu. Lordoza zaczyna kształtować się w życiu dziecka wraz z nabywaniem umiejętności podnoszenia głowy, raczkowania, siadania i chodzenia. W tym czasie krzywizna szyjna rozwija się od około 6. miesiąca życia, a lędźwiowa kilka miesięcy później.
Chociaż lordoza jest naturalną cechą fizjologiczną, jej nadmierne pogłębienie lub spłycenie może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Zmiany te mogą powodować dolegliwości bólowe, szczególnie w okolicach szyi i dolnej części pleców, a także zaburzać funkcjonowanie narządów wewnętrznych. W przypadku patologicznych zmian w lordozie, takich jak jej wygładzanie lub nadmierne pogłębienie, konieczne jest podjęcie odpowiedniego leczenia. Rehabilitacja ruchowa, w tym specjalistyczne ćwiczenia korekcyjne, jest najskuteczniejszą metodą wyrównywania tych odkształceń. Ćwiczenia te pomagają przywrócić prawidłową krzywiznę kręgosłupa, a także łagodzą dolegliwości bólowe, poprawiając komfort życia pacjentów. Najlepsze efekty uzyskują dzieci, których układ kostno-stawowy jest elastyczny. Dorośli również mogą skorzystać z rehabilitacji, by zredukować objawy i poprawić ogólną kondycję fizyczną. Co więcej, odpowiednia gimnastyka jest rekomendowana również w profilaktyce, pomagając utrzymać prawidłową postawę ciała.
Czym jest lordoza i jakie znamy rodzaje?
Lordoza to naturalne wygięcie kręgosłupa w stronę brzuszną, które pełni istotną rolę w utrzymaniu prawidłowej postawy ciała. Oprócz tego zapewnia elastyczność i amortyzację podczas ruchu. W kręgosłupie wyróżniamy dwa główne rodzaje lordozy: szyjną i lędźwiową, które są fizjologiczne i występują w odpowiednich odcinkach kręgosłupa. Ich główną funkcją jest utrzymanie równowagi ciała, amortyzowanie wstrząsów oraz umożliwienie swobodnych i dynamicznych ruchów tułowia i kończyn.
Lordoza lędźwiowa, występująca w dolnej części pleców, powinna wynosić od 28 do 46 stopni. Z kolei lordoza szyjna, która dotyczy odcinka szyjnego kręgosłupa, ma średnią wartość, zależną od metody pomiaru, w zakresie od 10,5 do 17,7 stopnia. Wartości te są ważne, ponieważ wszelkie odchylenia od normy mogą prowadzić do problemów zdrowotnych. Takich jak bóle pleców czy problemy z poruszaniem się. Ostateczny kształt lordozy ustala się dopiero w wieku około 18 lat, kiedy kręgosłup osiąga pełną dojrzałość.
W okresie intensywnego wzrostu, szczególnie między 5. a 7. rokiem życia oraz w okresie dojrzewania, istnieje duże ryzyko nieprawidłowych zmian w lordozie. Zbyt duża lub zbyt mała lordoza, a także jej całkowite zniekształcenie, mogą prowadzić do zaburzeń postawy ciała, a w konsekwencji do rozwoju problemów ortopedycznych. Te zmiany nie tylko zmieniają proporcje sylwetki, ale mogą także powodować bóle pleców, trudności w poruszaniu się oraz ograniczać codzienną aktywność fizyczną. W takich przypadkach konieczne jest wczesne wykrycie i podjęcie odpowiednich działań terapeutycznych, by zapobiec dalszym komplikacjom.
Objawy lordozy
W przypadku hiperlordozy szyjnej, czyli nadmiernego wygięcia kręgosłupa w odcinku szyjnym, pojawiają się charakterystyczne objawy, takie jak wystające łopatki, wyciągnięta ku przodowi żuchwa, a także poprzeczny fałd skórny w tylnej części szyi. Takie zmiany mogą powodować ból szyi, szumy uszne, zawroty głowy, drętwienia czy mrowienia w obrębie rąk. Przyczyną tego typu lordozy mogą być uszkodzenia stawów, dyskopatia, niewłaściwe napięcie mięśni, a także wypadki komunikacyjne. Z kolei hipolordoza szyjna, czyli zbyt płaskie wygięcie lub całkowite zniekształcenie krzywizny w tym odcinku, prowadzi do nadmiernej ruchomości głowy, sztywności szyi i bólów głowy. Może też powodować trudności w utrzymaniu prawidłowej postawy ciała.
Hiperlordoza lędźwiowa, czyli nadmierne wygięcie dolnego odcinka kręgosłupa, prowadzi do tzw. „pleców wklęsłych”. Pacjenci cierpiący na ten problem często odczuwają ból w dolnej części pleców, sztywność bioder oraz mrowienie w nogach. Typowe jest także uwypuklenie brzucha i pośladków oraz zwiększone napięcie mięśni prostowników grzbietu. Z kolei hipolordoza lędźwiowa, czyli spłycenie tej krzywizny, prowadzi do problemów z postawą, bólów w dolnej części pleców, zaburzeń wypróżnień, a także drętwienia nóg i pośladków. Skrajnym przypadkiem jest całkowite zniwelowanie lordozy lędźwiowej, co skutkuje trudnościami w utrzymaniu stabilności ciała i zwiększoną podatnością na kontuzje.
Leczenie lordozy
Leczenie patologicznych zmian lordozy polega głównie na rehabilitacji ruchowej, której celem jest przywrócenie prawidłowej krzywizny kręgosłupa. W przypadku hiperlordozy stosuje się ćwiczenia wzmacniające mięśnie brzucha i pośladków oraz rozciągające prostowniki grzbietu, aby złagodzić napięcie w odcinku lędźwiowym czy szyjnym. W hipolordozie celem terapii jest poprawa elastyczności i wzmocnienie mięśni prostujących kręgosłup. Regularna aktywność fizyczna, korekcja postawy ciała, a w niektórych przypadkach noszenie stabilizatorów, pomagają w przywróceniu prawidłowego ustawienia kręgosłupa.